40 weken zwanger en nog geen baby

40 weken zwanger en nog geen baby

Je bent 40 weken zwanger en je bent misschien nog heerlijk aan het genieten van je verlof, of je bent het helemaal zat om zwanger zijn. Waar blijft die baby nou?

Helaas (of is het juist mooi?) is de precieze komst van een baby niet te voorspellen. En dat vinden we lastig want zoveel andere dingen in ons leven zijn wel te voorspellen en te controleren. Om toch wat houvast te hebben is daar de uitgerekende datum. Toch wordt maar 4% van de baby’s op dit dag geboren. De meeste baby’s (86%) worden tussen 37 en 42 weken geboren. Als je uitgaat van een uitgerekende periode is dat dus veel nauwkeuriger.

Wat bepaald wanneer je baby geboren wordt?

Het is niet duidelijk wat nou precies zorgt voor de start van de bevalling. Bij een fysiologische geboorte (dus zonder interventies) geven de bijnieren en de longen van de baby vermoedelijk een signaal af aan de placenta als het lichaam van de baby er klaar voor is. Als het lichaam van de moeder klaar is voor de bevalling, wordt er ook een signaal aangemaakt. De baby wordt dus geboren als jullie er allebei klaar voor zijn. Hoe mooi is dat? Daar kan toch geen kalender tegenop?

Uit onderzoek (Morken et al 2011) blijkt dat de enige voorspeller van een ‘late baby’ is als jij of je partner later zijn geboren.

Wat kun je doen om de bevalling op gang te brengen?

Ben je voorbij de uitgerekende datum en wil je toch wat doen om de bevalling te laten starten? Er zijn een aantal dingen die je zelf kan proberen. Kijk of je tijdens je verlof al wat meer naar binnen kan keren, vertragen, ontspannen. Een bevalling komt niet op gang in een stressvolle situatie waarin jij je druk voelt. Want dan geef je een signaal aan je lichaam dat het niet veilig is om te bevallen.

Verder is wetenschappelijk bewezen dat de bevalling op gang kan komen door:

• 5 dadels per dag te eten vanaf 37 weken. Uit onderzoek blijkt dat bij 96% van de vrouwen die dadels aten de bevalling spontaan op gang kwam, terwijl dit percentage bij vrouwen die geen dadels aten 79% was. Bij de dadel etende vrouwen was minder vaak een inleiding nodig (28% t.o.v. 47%). Ook bleek dadels eten de duur van de bevalling te verkorten, 510 minuten (met dadels) vs 906 minuten (zonder dadels). The effect of late pregnancy consumption of date fruit on labour and delivery - PubMed (nih.gov)
• Een andere bewezen manier is het stimuleren van je tepels (als je een laagrisico zwangerschap hebt). Onderzoek wijst uit dat dit zorgt voor samentrekkingen in de baarmoeder. Dit komt door een toename van het hormoon oxytocine.

Er zijn ook nog een aantal niet bewezen manieren die wel het proberen waard zijn:

• Door te bewegen creëer je geen weeën, maar als je eenmaal weeën/krampen voelt is het goed om te blijven bewegen, dit kan zorgen voor meer ontsluiting.
• Seks: in theorie zou dit moeten werken omdat de prostaglandinen die in sperma zitten voor weeën kunnen zorgen. Maar uit onderzoek is nooit gebleken dat het echt werkt. Proberen kan altijd, mits je vliezen niet gebroken zijn.

• Voetreflex therapie. Dit is (nog niet) wetenschappelijk bewezen maar er is ook nog geen onderzoek naar gedaan. Er zijn drukpunten onder je voeten die in verbinding staan met delen van je lichaam. Als de juiste drukpunten gestimuleerd worden kan het effect hebben op je hormonen en baarmoeder wat weer kan zorgen voor weeën.
• Accupunctuur: hiervoor geldt hetzelfde als voetreflex therapie. Dit zou best kunnen werken maar er is onvoldoende onderzoek naar gedaan.
• Homeopathie: kruiden en mineralen die alleen natuurlijke stoffen bevatten zoals Pulsatilla (zou effect kunnen hebben op hormoonherstel van vrouwen) en Caulophyllum (kan effect hebben op de baarmoeder).

Bij 41 weken nog geen baby?

Als je 41 weken zwanger bent en je baby ligt nog niet in je armen, dan zal jouw zorgverlener met je willen overleggen wat de mogelijkheden zijn. Laat je goed informeren en weet dat dit opties zijn en dat er verder NIKS moet. Het beleid in Nederland is dat je bij een zwangerschap van 41 weken advies krijgt over mogelijke acties. De mogelijkheden zijn:

• Strippen: als er ontsluiting is kan jouw verloskundige door de vliezen losmaken van de baarmoedermond (door het inbrengen van twee vingers in jouw vagina). Hierbij komt het hormoon prostaglandine vrij, wat de baring op gang kan helpen. Risico’s van strippen zijn dat het pijnlijk kan zijn, kan zorgen voor bloedverlies en dat de vliezen per ongeluk gebroken worden (de Miranda et al, 2006) en kan zorgen voor weeën die niet doorzetten maar waardoor je wel moe wordt.
• Een andere optie is het plaatsen ballonnetje in de baarmoedermond om ontsluiting te creëren. Vervolgens kunnen bij voldoende ontsluiting de vliezen worden gebroken. Een onderzoek (Rijnders, 2011) laat zien dat 85% van de zwangeren binnen 12 uur na het breken van de vliezen weeën kreeg.
• Dit is het kunstmatig op gang brengen van de bevalling door het toedienen (via een infuus) van synthetische oxytocine. Omdat je lichaam hier anders op reageert dan lichaamseigen oxytocine neemt een inleiding risico’s met zich mee zoals een langere bevalling, meer inzet van interventies en meer kans op ademhalingsproblemen bij de baby (Dahlen et al, 2021). Lees hierover meer in mijn blog over inleiden.
• Als je wacht tot 42 weken en je baby is na 42 weken nog niet geboren, zal het voorstel zijn om je zwangerschap te monitoren in het ziekenhuis door een CTG registratie die de conditie van jouw baby bekijkt.

Wat zijn de risico’s van een langere zwangerschapsduur?

De medische interventies die er zijn om een bevalling op gang te brengen zijn niet zonder risico’s. Maar je vraagt je misschien af: wat zijn de risico’s voor mijn baby als ik niks doe? Uit onderzoek blijkt dat de kans op overlijden van de baby kleiner wordt bij het inleiden bij 41 weken, hoewel het absolute risico klein is (van 0,1% kans op sterfte met inleiding bij 41 weken naar 0,3% op sterfte bij wachten tot 42 weken). Dit is afhankelijk van de gezondheid van de zwangere en de baby).

Ander onderzoek (Hermus et al, 2009) laat zien dat er meer kans is op meconium houdend vruchtwater. Bij 21,4% van de zwangeren die beviel bij 42 was meconium houdend vruchtwater. En vrouwen die tussen 42 en 44 weken bevielen kwam meconium houdend vruchtwater voor bij 38,3% bevallingen. Dit kan in 2-3% van de gevallen tot Mecoium Asperatie Syndroom (MAS) waarbij er na de geboorte ademhalingsproblemen zijn.

Werkt de placenta nog wel na 40 weken zwangerschap?

Dit is iets wat vaak wordt genoemd als reden om een bevalling in te leiden. Maar er is nooit onderbouwd dat een placenta vanaf een bepaalde termijn verouderd. Het klopt wel dat er soms sprake is van een insufficiënte placenta waardoor er onvoldoende toevoer van voedingsstoffen en zuurstof is naar de baby. Maar dit is zeldzaam en geen resultaat van een lange zwangerschapsduur.

Veel om te overwegen, om over na te denken en om zelf te proberen. En misschien in de tussentijd is de bevalling alsnog begonnen!

Op zoek naar een complete en praktische zwangerschapscursus met aandacht voor ontspanningstechnieken en voorbereiding op verschillende scenario’s?

Dan ben je bij mij aan het juiste adres voor privé cursus, groepscursus, online en live in Zeist, Amersfoort, Utrecht en Hilversum. Neem contact op voor meer informatie of neem een kijkje op mijn website!

Literatuur:

Dahlen, H. G., Thornton, C., Downe, S., de Jonge, A., Seijmonsbergen-Schermers, A., Tracy, S., Tracy, M., Bisits, A., & Peters, L. (2021). Intrapartum interventions and outcomes for women and children following induction of labour at term in uncomplicated pregnancies: a 16-year population-based linked data study. BMJ open, 11(6), e047040. https://doi.org/10.1136/bmjopen-2020-047040

Hermus, M., Verhoeven, C., Mol, B. W., de Wolf, G. S., & Fiedeldeij, C. A. (2009). Comparison of induction of labour and expectant management in postterm pregnancy: a matched cohort study. Journal of midwifery & women's health, 54(5), 351-356. https://doi.org/10.1016/j.jmwh.2008.12.011

Morken, N. H., Melve, K. K., & Skjaerven, R. (2011). Recurrence of prolonged and post-term gestational age across generations: maternal and paternal contribution. BJOG : an international journal of obstetrics and gynaecology, 118(13), 1630-1635. https://doi.org/10.1111/j.1471-0528.2011.03154.x

de Miranda, E., van der Bom, J. G., Bonsel, G. J., Bleker, O. P., & Rosendaal, F. R. (2006). Membrane sweeping and prevention of post-term pregnancy in low-risk pregnancies: a randomised controlled trial. BJOG : an international journal of obstetrics and gynaecology, 113(4), 402-408. https://doi.org/10.1111/j.1471-0528.2006.00870.x

Rijnders, M. E. B. (2011). Interventions in midwife led care in the Netherlands to achieve optimal birth outcomes: effects and women's experiences